شنج اختلالی ناگهانی در فعالیت‌های الکتریکی مغزی است سبب ایجاد علائمی عصبی مثل خیره شدن دست و پا زدن و سفت شدن بدن می‌شود.
اگر حملات تشنج تکرار شود به آن صرع یا اپی لیپسی گفته می‌شود که معمولاً منشأ ارثی دارد.
زمان شروع تشنج در هر فرد متفاوت است و ممکن است از دوره نوزادی تا سنین بالا باشد ما گاهی بعضی انواع صرع در سن خاصی شروع می‌شوند. معمولا ۲۵ درصد از تشنج‌ها قبل از ۱۵ سالگی بروز می‌کنند. 
منشا صرع و تشنج در بیش از ۷۰ درصد موارد ارثی یا ژنتیکی است و علت مشخصی ندارند اما دیگر موارد علت صرع ممکن است ضربات شدید به سر خونریزی , مغزی تومور ها , بیماری های عفونی , و اختلالات در قند کلسیم و سدیم خون باشد صرع واگیردار نیست اما چون گاهی به صورت ارثی منتقل می شود ممکن است چند نفر در خانواده دچار صرع شوند
تشنج بزرگ: در این نوع صرع، بدن فرد هنگام تشنج منقبض و سفت می‌شود و چشم‌ها بالا می‌رود و سپس دست‌ها و پاها به‌صورت متناوب دچار حرکات پرشی می‌شوند. تشنج کوچک: در این نوع صرع، فرد حدود ۱۰ تا ۲۰ ثانیه خیره می‌شود و سپس دوباره هوشیار می‌شود. اگرچه فرد هنگام خیره شدن هوشیاری ندارد اما معمولاً به زمین نمی‌افتد. تشنج کانونی یا پارشیال: در این نوع تشنج، قسمتی از مغز فرد دچار حمله می‌شود که معمولاً به‌صورت پرش یک اندام یا یک‌طرف بدن، بی‌حسی قسمتی از صورت و اندام‌ها، حرکات غیرارادی و آبریزش دهان بروز می‌کند. این نوع تشنج نیز گاهی با صرع کوچک همراه است و با استفاده از نوار مغزی قابل‌تشخیص داده می‌شود.
گاهی تشنج فقط به‌صورت سفت شدن بدن یا حرکات پرشی به‌صورت مجزا اتفاق می‌افتد و سبب سقوط فرد به زمین می‌شود. گاهی نوع خاصی از صرع در سن خاصی بروز می‌کند که در اصطلاح به آن سندرم صرعی می‌گویند و معمولاً منشأ ژنتیکی دارد.
اورا(۱) یا علامت پیش از تشنج چیست؟ اورا حس یا تجربه‌ای غیرعادی مثل احساس بوی خاص، دیدن تصاویری غیرطبیعی و یا حالت اضطرابی است که فرد تشنجی قبل از شروع تشنج احساس می‌کند و معمولاً نشان‌دهنده ضایعه‌ای مغزی است.
اتوماتیسم کارهای تکراری، غیرارادی و اجباری است که گاهی هنگام تشنج یا قبل از آن اتفاق می‌افتند؛ مانند مچ‌مچ کردن، بی‌هدف راه رفتن و مالش لباس‌ها یا دست‌ها به‌صورت غیرارادی.
درباره آسیب رساندن تشنج به مغز اتفاق نظر وجود ندارد اما اگر حمله تشنج بیش از ۲۰ تا ۶۰ دقیقه طول بکشد و به‌ویژه اگر همه بدن را درگیر کند سبب آسیب می‌شود. همچنین اگر تشنج در زمان‌های خاصی مثل شنا، کوهنوردی و وجود جسم خارجی در دهان اتفاق بیفتد، سبب آسیب یا خفگی می‌شود.  
تشنج ناشی از تب معمولاً در ۶ ماهگی تا ۵ سالگی اتفاق می‌افتد و علتی جز تب ندارد. در اغلب جوامع ۳ تا ۴ درصد کودکان به نحوی دچار این تشنج می‌شوند ولی در بعضی جوامع این نوع تشنج شیوع بیشتری دارد و حدود ۱۰ درصد کودکان را درگیر می‌کند. تشنج ناشی از تب همیشه خوش‌خیم نیست و گاهی نشان‌دهنده عفونتی مغزی یا شروع یک بیماری تشنجی است؛ به‌ویژه آن دسته از حملات تب و تشنج که زیر ۶ ماهگی شروع و مرتباً تکرار می‌شوند. در دوسوم موارد، تشنج ناشی از تب فقط یک‌بار اتفاق می‌افتد و در یک‌سوم موارد ممکن است تکرار شود.
ابتدا باید خونسردی خود را حفظ کرد و فرد را به محل امنی برد (مثلاً فرد نباید وسط خیابان باشد)؛ سپس باید وی را به پهلو و ترجیحاً به‌طرف چپ خواباند. اگر فرد لباسش را گاز گرفته است، باید آن را آزاد کرد و در غیر این صورت باید از هر نوع محکم گرفتن یا باز کردن فک وی پرهیز کرد. نباید هیچ‌گونه تحریک اضافی مثل ضربه زدن و یا فشار دادن انجام داد. اگر ترشحات یا بلعیدن در تنفس فرد اشکال ایجاد می‌کند، باید آن را آزاد کرد. سر فرد را باید در صورت امکان در جای نرمی قرار داد. فردی که در حال تشنج است، به تنفس مصنوعی نیاز ندارد مگر اینکه هیچ‌گونه حرکت و تنفسی نداشته باشد. مدت‌زمان تشنج را باید محاسبه کرد و با اورژانس نیز باید تماس گرفت. در افرادی که سابقه تشنج دارند، اگر تشنج کمتر از ۵ دقیقه طول بکشد و فرد هوشیاری بعد از تشنج را به‌درستی به دست آورد، مطلع کردن اورژانس لازم نیست.  
اگر تشنج بیشتر از ۵ دقیقه طول بکشد، در افراد بالای ۲۰ کیلوگرم می‌توان از شیاف ژل دیازپام مقعدی ۵ میلی‌گرمی و در صورت بهبود نیافتن از شیاف ۱۰ میلی‌گرمی استفاده کرد. برای افرادی با وزن بین ۱۰ تا ۲۰ کیلوگرم یک شیاف ۵ میلی‌گرمی کافی است. در کودکان شیرخوار نیز بهتر است این کار را پزشک و یا افراد دوره‌دیده انجام دهند. برای استفاده از دیازپام نباید به‌سرعت تصمیم گرفت، بلکه اگر تشنج بیشتر از ۵ دقیقه طول کشید، ابتدا باید به اورژانس اطلاع داد و سپس از ژل مقعدی دیازپام استفاده کرد. در صورت استفاده از شیاف دیازپام، حتماً باید به اورژانس اطلاع داد. اگر تنفس فرد بعد از دریافت دیازپام قطع شد، باید از تنفس مصنوعی استفاده کرد.